Шӑмӑршӑ тӑрӑхӗнче саранча пур. Асӑннӑ хурт-кӑпшанкӑн тӗсӗсенчен пӗри, Итали прусӗ, ял хуҫалӑх культурисене тапӑннӑ. Сӑтӑрҫӑна Россельхозцентрӑн Чӑваш Енри специалисчӗсем тупса палӑртнӑ.
Ку сӑтӑрҫӑ кирек епле ял хуҫалӑх культурине те тапӑнать, хӑвӑрт ҫисе ярать иккен.
Ҫавна май специалистсем Шӑмӑршӑ, Улатӑр, Патӑрьел тата Елчӗк районӗсенчи ял хуҫалӑх ҫӗрӗсене, кӗтӳ кӗтмелли вырӑнсене тӗрӗслеме хушнӑ, лаптӑксене им-ҫам сапмалла.
Чӑваш Енре хуҫалӑхсем вырмана тухнӑ. Ку ӗҫе пӗрремӗш Елчӗк тата Улатӑр муниципаллӑ округӗсем пуҫӑннӑ.
Улатӑр тӑрӑхӗнчи «КиПиАй» кӗрхи тулла вырма тухнӑ. Хальлӗхе 50 гектар ҫинчи тырра пухса кӗртнӗ.
Елчӗк округӗнчи «Прогресс» хуҫалӑхра пӑрҫа выраҫҫӗ. 20 гектар ҫинче ӗҫ вӗҫленнӗ ӗнтӗ.
ЧР Ял хуҫалӑх министерстви палӑртнӑ тӑрӑх, ҫу уйӑхӗнче сивӗ пулчӗ, юр ҫурӗ пулсан та республикӑра вырмана ытти чухнехи пекех вӑхӑтра тухнӑ. Пӗлтӗр вырмана утӑ уйӑхӗн 7-мӗшӗнче тухнӑ.
Чӑваш Енре ирттерекен ҫырла фестивалӗ кӑҫал та кӑсӑклӑ пулмалла. Унта тӗрлӗ ӑсталӑх класӗ иртӗ, аниматорсем ӗҫлӗҫ, концерт пулӗ, ҫырла тата тӗрлӗ калча сутӗҫ. Аса илтерер: ҫырла фестивалӗ пӗлтӗрхи пек Шупашкар тӑрӑхӗнчи Хыркассинче ҫеҫ мар, Шупашкарта та (Машиностроительсен проезчӗ, 1-мӗш ҫурт, 6-мӗш корпус, Сад центрӗ умӗ) иртӗ.
Утӑ уйӑхӗн 20-мӗшӗнчи программа ҫапларах.
Ирхи 10 сехетре Велком-зонӑра аниматорсем хӑнасене кӗтсе илӗҫ. Кашни сехетре пӗрре спонсорсен парнисене выляттарӗҫ.
10 сехетре фествиале савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӗҫ. 10 сехетрен пуҫласа 12 сехетчен ачасен коллективӗсем хӑйсен пултарулӑхпе паллаштарӗҫ.
12 сехетре сцена ҫине тӳре-шара тухӗ.
13 сехетрен пуҫласа 13 сехет те 30 минутчен чечек шоуне чӗнеҫҫӗ. Ӑна профессионал флористика енӗпе Раҫҫей чемпионӗ Роман Штенгауэр ирттерӗ. Руна евӗр арт-объекта кӑтартӗҫ.
12 сехетрен пуҫласа 14 сехетчен тӗрлӗ ӑсталӑх класӗ ӗҫлӗ. Контейнерсенче чечек ӳстреме вӗрентнинчен пуҫласа ҫырларан десерт хатӗрлесси таранах вӗрентӗҫ.
15 сехетрен пуҫласа 15 сехет те 30 минутчен чӑваш эстрада артисчӗсем Андрей Думилин, Алексей Шадриков, Алексей Московский юрлӗҫ.
Шупашкар ҫывӑхӗнчи Лапсарти кайӑк-кӗшӗк фабрикинче ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пушар тухнӑ. Чӑваш Енри Инкеклӗ ӗҫсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вут-ҫулӑм усӑ курман ҫуртра тухнӑ. Ҫулӑм 2 пин тӑваткал метр ҫинче алхаснӑ.
Аса илтерер: унччен асӑннӑ фабрика «Юрма» ятлӑ пулнӑ, унӑн хуҫи Владимир Ермолаевчӗ. Кайран хуҫа улшӑннӑ хыҫҫӑн «МЕГАМИКС» ятлӑ пулса тӑчӗ.
Элӗк округӗнчи Ман Шӗвӗшри фермӑра, «Новый путь» хуҫалӑхра», ӗнесене робот сӑвать. Ку – унашкал иккӗмӗш ферма. Пӗрремӗшӗ те ҫак хуҫалӑхрах вырнаҫнӑ.
Сменӑра пӗр специалист ӗҫлет. Вӑл – ҫамрӑк ҫын, компьютер пӗлекенскер. Роботсене ӗҫлеттерме шӑпах ҫамрӑк специалист кирлӗ. Ӗне сӑвакан робот выльӑх сӗт мӗн чухлӗ антарнине, мӗн чухлӗ ҫинине тата вӑл хӑйне мӗнле туйнине те пӗлме май парать.
Мӗнле ӗҫлет-ха робот? Ӗне вырӑна тӑрать, кормушка уҫӑлать, унта 400-500 грамм витамин сапса параҫҫӗ. Унтан манипулятор тухать, ҫиллине ҫӑвать, массаж тӑвать. Вара ӗнене робот сӑвать.
Чӑваш Енре выльӑха аукционта сутӗҫ. Кун пекки унччен пулман.
Аукционта сутма ӑратлӑ 200 выльӑх тӑратӗҫ.
Тулеграмри «Чӑваш Ен калаҫать» каналта пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑшӑн ҫӗнӗ ӗҫ-пуҫ утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнчен 13-мӗшӗччен «Чебомилк» агрокомплексра иртӗ.
Хуҫалӑхра 5400-е яхӑн мӑйракаллӑ шултра выльӑх. Агрокомплексра пӗлтернӗ тӑрӑх, аукцион ирттерни выльӑха аш-какайшӑн мар, ӑратӑн паха енӗсемшӗн туянас текенсемпе тӗл пулас тени.
3 куна пыракан программӑра – экскурси, конференци тата аукцион .
Шупашкар муниципаллӑ округӗнче хирсене ҫулсеренех пӑхса ҫаврӑнаҫҫӗ.
Тыр-пул ӗҫта епле шӑтса тухнине хаклас ҫак ырӑ йӑлана тахҫанах пуҫарса янӑ. Хуҫалӑхсен ертӳҫисем, тӗп агрономсем пӗр-пӗрин хирӗсемпе паллашаҫҫӗ.
«Россельхозцентр» учрежденин филиалӗн специалисчӗсем районти 10 ял хуҫалӑх предприятийӗнче пулнӑ.
Комисси пайташӗсем тырар мӗн тарӑнӑшне акнине, ҫум курӑк пуррипе ҫуккине, агротехника ыйтнине пӑхӑннине тата ыттине тишкернӗ.
Ку шӑматкун, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Тӑвай муниципаллӑ округӗнче «Ялта чи лайӑххисем» агрослет иртӗ. Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, мероприяти «Упа кӗтесӗнче» пулӗ. Унта ӗҫлекен 1,5 пин ытла ҫамрӑк хутшӑнма палӑртнӑ.
Агрослет кӑсӑклӑ иртмелле. Унта спорт мероприятийӗсем кӑна мар пулӗҫ. Ҫамрӑксен тӳре-шарапа куҫа-куҫӑн калаҫма та май пулӗ.
Сӑмах май, агрослет кӑҫалхипе виҫҫӗмӗш хут иртет.
Севок сухана республикӑри кӑнтӑр енче районсем ҫеҫ мар, Канаш тӑрӑхӗнче те ӳстереҫҫӗ. «Канаш» хаҫатра пӗлтернӗ тӑрӑх, «сухан туса илесси халӗ канашсемшӗн те ҫӗнӗлӗх мар. Ҫак пахча-ҫимӗҫпе пирӗн тӑрӑхра «Канмаш» агрофирма ӗҫлет. Севок сухана ҫӗр ӗҫченӗсем пӗлтӗр вӑрӑран пуҫласа акнӑ. Унӑн лаптӑкӗ Катек ялӗ ҫывӑхӗн-чи уйра 10 гектар йышӑннӑ».
Сухана ҫумласа тата шӑварса тӑнӑ. Кашни гектартан 120 центнер сухан пуҫтарса кӗртнӗ. Пӗлтӗр вӑрӑран туса илнӗ севок суханӑн вӑрлӑхне ҫак кунсенче лартнӑ.
Патӑрьел муниципаллӑ округӗнче сахӑр кӑшманӗ акма пуҫланӑ, Етӗрне округӗнче вара хӑмла ҫакма тытӑннӑ. Пӗр сӑмахпа, ҫурхи ӗҫсем вӗресе кӑна тӑраҫҫӗ.
Патӑрьел тӑрӑхӗнчи Лаврентьев фермер хуҫалӑхӗнче кунне 15 гектар кӑшман акнӑ. Ку акма палӑртнӑ лаптӑкӑн 7,5 проценчӗ. Чӑваш Енре ҫак культурӑна 900 гектар ҫинче лартма палӑртнӑ.
Етӗрне тӑрӑхӗнче вара «Выльский» ял хуҫалӑх производство кооперативӗнче хӑмла ҫакма тытӑннӑ. Кӑҫал ку ӗҫӗ 182 гектар ҫинче тумалла. Кунсӑр пуҫне 65 гектар ҫинче ҫӗнӗ плантацисем тумалла.
+15.3 °C